Hội chứng ruột kích thích có chữa được không?

Hội chứng ruột kích thích ( Irritable Bowel Syndrome-IBS) là tình trạng liên quan đến dạ dày và ruột cụ thể ruột bị rối loạn chức năng điển hình với các triệu chứng lên cơn đau co thắt bụng, chuột rút, đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón và lặp đi lặp lại nhiều lần kèm theo cảm giác khó chịu cho người bệnh. Tuy không phải là bệnh nguy hiểm nhưng bệnh gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống người bệnh.

Dựa trên triệu chứng và phương pháp điều trị hội chứng ruột kích thích gồm 4 loại:

+IBS thể tiêu chảy  (IBS-D)

+IBS thể táo bón (IBS-C)

+IBS thể hỗn hợp, gồm tiêu chảy và táo bón (IBS-M)

+IBS không xác định (IBS)

Tính đến nay IBS-D và IBS-C chiếm tỉ lệ phổ biến nhất

Nguyên nhân

Hiện nay, vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân của bệnh. Tuy nhiên, các yếu tố đóng vai trò bao gồm:

+ Stress: thường thấy trong các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, khi các tín hiệu giữa não và ruột phản ứng thái quá với những thay đổi trong quá trình tiêu hóa gây khó chịu ở bụng kèm theo các triệu chứng đau quặn bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.

+ Thức ăn: đây được xem như là nguyên nhân chính gây ra hội chứng ruột kích thích, tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người thì một số thực phẩm nhất định sẽ gây kích thích ở đường tiêu hóa.

+ Nội tiết tố:sự thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể

+ Tác dụng phụ của thuốc: kháng sinh, corticoid, NSAID,..

+ Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa

+ Yếu tố di truyền

Triệu chứng và dấu hiệu

Nhu động  co bóp tăng lên quá mức dẫn đến những cơn đau ở vùng bụng chủ yếu vùng bụng dưới, âm ỉ hoặc từng cơn xuất hiện với tần suất liên tục làm thay đổi thói quen đi ngoài, tình trạng của phân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày và bất tiện trong việc ăn uống

+ Cơn đau sẽ giảm khi đi ngoài

+ Tiêu chảy: 3 lần/ngày hoặc hơn, trạng thái phân thay đổi từ cứng đến lỏng

+ Táo bón: ít hơn 3 lần /tuần

+ Vài trường hợp người bệnh táo bón xen lẫn tiêu chảy

Các chu kì tái phát không đều thường xuất hiện nhiều trong các trường hợp căng thẳng, hồi hộp, lo âu,.. hoặc ăn các thực phẩm không vệ sinh

Một số dấu hiệu khác:

+ Đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng

+ Cảm giác đi không hết phân

+ Đại tiện nhiều có thể khó đi, mót rặn

+ Mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ,…

Đối tượng nguy cơ mắc bệnh ruột kích thích:

Hội chứng ruột kích thích xảy ra ở mọi lứa tuổi và giới tính nhưng xuất hiện phổ biến hơn ở độ tuổi 20-50 tuổi và đặc biệt rằng phụ nữ có nguy cơ mắc phải gấp đôi so với nam giới

Phụ nữ thường gặp nhiều rối loạn phụ khoa hơn so với nam giới  xảy ra trong kì thai sản, hành kinh, tiền mãn kinh, …

+Hành kinh: phổ biến nhất, trước và sau chu kì kinh bệnh nhân trải qua các cơn đau bụng kèm theo tiêu chảy. Sau khi rụng trứng có tình trạng chướng bụng thậm chí là táo bón

+Thai sản: khoảng 1/3 thai phụ thay đổi thói quen đi tiêu bao gồm táo bón tuy nhiên chưa có nhiều nghiên cứu về mối liện hệ giữa việc mang thai và sự gia tăng các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích

+Lạc nội mạc tử cung: một số nghiên cứu từ Qũy Quốc tế về Rối Loạn Tiêu hóa Chức năng (IFFGD) phụ nữ lạc nội mạc tử cung có nguy cơ mắc phải hội chứng này cao hơn

Phương pháp chẩn đoán:

Hội chứng ruột kích thích được chẩn đoán  dựa trên các triệu chứng lâm sàng ngoài ra bệnh nhân có thể kèm theo các xét nghiệm

+ Nội soi tiêu hóa: chẩn đoán các bệnh lý ở đường tiêu hóa, nội soi thực quản-dạ dày- trực tràng sẽ được bác sĩ chỉ định tùy theo tình trạng của mỗi người

+ Xét nghiệm:

• Xét nhiệm máu
• Xét nghiệm phân
• Xét nghiệm không dung nạp lactose

Điều trị

• Tạo thói quen ăn uống lành mạnh: Người bệnh nên bổ sung nhiều chất xơ từ rau củ quả, hạn chế các loại thực phẩm chứa nhiều gluten yến mạch, ngũ cốc,…; thực phẩm chua, cay, nóng, thức ăn lên men, đồ uống có gas, rượu, bia, …
• Lối sống: thời gian sinh hoạt hợp lý, giảm căng thẳng, stress, tập hít thở sâu ( giúp người bệnh ổn định về tâm lý và hỗ trợ nhu động ruột), tập thể dục ( yoga, bơi lội, thiền)
• Điều trị bằng thuốc: tùy thuộc vào tình trạng của bệnh bác sĩ sẽ chỉ định điều trị một số thuốc sau
• Thuốc tiêu chảy: giúp làm giảm tần suất đi ngoài
• Thuốc an thần, chống trầm cảm: ổn định tâm lý người bệnh
• Thuốc chống co thắt đại tràng: hạn chế các cơn đau quặn bụng cho bệnh nhân dễ chịu
• Thuốc táo bón: giảm sự căng tức vùng bụng, làm mềm phân, dễ đi
• Men vi sinh

 

Tóm lại, trên thực tế hội chứng ruột kích thích không nguy hiểm, nhưng gây ra nhiều vấn đề phiền toái làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh và điều quan trọng bệnh khó có thể điều trị khỏi hẳn hoàn toàn vì điều này còn phụ thuộc vào chế độ ăn và lối sống của mỗi người.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/irritable-bowel-syndrome/symptoms-causes/syc-20360016

https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/irritable-bowel-syndrome-treatment

https://www.msdmanuals.com/vi/professional/rối-loạn-tiêu-hóa

Pregnancy and irritable bowel syndrome. (2014, September 16) aboutibs.org/site/about-ibs/living/pregnancy